ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕ

ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਢੋਲ

ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਕੂਲ, ਕਾਲਜ ਜਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਹਦਾਇਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਸਰਵਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਉਸਾਰੂ ਨਾਗਰਿਕ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਅਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ, ਸਮਾਜਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਤੇ ਹੋਰ ਵਾਤਾਵਰਨਕ ਕਾਰਕਾਂ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸ਼ਰਤ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਜੋਕੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਾਕਾਰਾਤਮਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਸਵੈ-ਨਿਰਮਾਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਹੈ। ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹੈ। ਮੁਲਾਂਕਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਦਿਅਕ ਉਦੇਸ਼ ਪਰਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਜਾਂ ਅਮਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਲਈ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕ, ਕੋਚ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਲਈ ਢੁੱਕਵੇਂ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿਦਿਅਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੋਜਿਆ ਅਤੇ ਦਲੀਲ ਵਾਲਾ ਕਾਰਕ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਮਲ ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਵਾਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾੜੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ’ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ; ਉਹ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਘੱਟ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਕੁਦਰਤੀ ਘਾਟਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਖੋਜਕਰਤਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਰਜ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ, ਇੱਕ ਉਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ, ਸਿੱਖਣ ’ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ, ਅਸਲੀਅਤਾਂ ਨੂੰ ਜਜ਼ਬ ਕਰਨਾ, ਕੋਡਿੰਗ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਸੋਚ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਮਾਰਤ, ਸਟਾਫ਼ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆਦਾਇਕ ਲੋੜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਿਸਰਚ ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਣ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ’ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਸੰਗਤ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਪੇ ਜਿੰਨਾ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਓਨੇ ਹੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਸੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਧ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾੜੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਵੈ-ਵਿਚਾਰ, ਘੱਟ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਅਧਿਐਨ ਪ੍ਰਤੀ ਨਾਕਾਰਾਤਮਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਜਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਲਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮਾੜੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਸਾਕਾਰਾਤਮਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਾਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਦੇ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਝੁਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਔਖੇ ਕੰਮਾਂ ’ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਥਾਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਮਿਲਣਸਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਅਕਾਦਮਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਘੱਟ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਾਲੇ ਕਾਲਜ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨਾਖੁਸ਼, ਘੱਟ ਮਿਲਣਸਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਘੱਟ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਧਿਐਨਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਵਿਚਕਾਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਫਲਤਾ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਵਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਫਲਤਾ ’ਤੇ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ’ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਮਾਪੇ ਗੈਰ-ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਾਮੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰੇਰਨਾ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵੱਲ ਪਹੁੰਚ, ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਾਖਰਤਾ ਤੇ ਸਮਾਂ ਸਾਰਨੀ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਉਮੀਦਾਂ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਕ, ਹਮਉਮਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਅਧਿਆਪਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਹਾਇਤਾ ਢਾਂਚੇ ਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦਾ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਤੀ ਰਵੱਈਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾੜੀ ਹਾਜ਼ਰੀ, ਪਾਠਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਆਉਣਾ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਬਾਰੇ ਘਟੀਆ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦੇ ਮਾੜੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਹੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਟੀਚਾ ਆਧਾਰਿਤ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਤਜਰਬਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਾਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ, ਲਗਨ ਦੇ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਪਾਠਕ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਸਕੂਲਾਂ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ’ਚ ਸਾਕਾਰਾਤਮਕ ਸੋਚ ਰੱਖਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਸੈਕੰਡਰੀ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਪਾੜਾ ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ, ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਸੇਵਾ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਇੰਦਰਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀਂ ਪਹੁੰਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁਝ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਇਸ ਪਰਿਵਰਤਨ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਿਖਲਾਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਈ ਮੁਲਾਂਕਣ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰੰਤਰ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਸਿਲੇਬਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕਲਾਸਰੂਮ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕ੍ਰਮਬੱਧ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਲਾਸਰੂਮ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਥੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਸੀ ਸਮਝ, ਦੋਸਤੀ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕਲਾਸਰੂਮ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਲਤਾ, ਪਾਠ ਯੋਜਨਾਵਾਂ, ਹਦਾਇਤੀ ਰਣਨੀਤੀਆਂ, ਅਧਿਆਪਨ-ਸਿੱਖਣ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਗਠਿਤ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਸੰਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਕਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ’ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਖੋਜ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਸਮਾਜਿਕ, ਆਰਥਿਕ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਿਕ ਕਾਰਕਾਂ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਸੰਪਰਕ: 9417153819